ایران اوایل آوریل از طریق نماینده دائم کشورمان در سازمان ملل برای استقرار صندوق رأی در کانادا به مسوولان این کشور درخواست داد. علاوه بر این یکی از مقامات دیگر ایران در نمایندگی کشورمان در سازمان ملل در دیداری که با همتای کانادایی خود داشته است این موضوع را مجددا مطرح کرد، اما کانادا با استناد به این‌که دولت از کشورهایی که درخواست مشابهی دارند، می‌خواهد صندوق رأی را در نمایندگی‌های سیاسی خود در این کشور مستقر کنند، این در خواست را رد کرد.
در حالی که یک روزنامه کانادایی نوشت، ایران درخواست خود برای برگزاری انتخابات در این کشور را دیر اعلام کرده است، مستندات ارایه شده از سوی مقامات کشورمان نشان می‌دهد این درخواست در زمان مناسب ارایه شده است.
روابط دیپلماتیک تهران ـ اوتاوا در سال ۲۰۱۲ به صورت یک‌جانبه از سوی کانادا قطع شده است از این رو ایران هیچ نمایندگی رسمی در کانادا ندارد.
روز سه‌شنبه محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در تماس تلفنی با کریستیا فریلند همتای کانادایی خود با اشاره به درخواست‌های مکرر ایرانیان مقیم آن کشور برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در کانادا و ضرورت پذیرش خواسته آنها بر تحقق این موضوع تاکید کرده بود.
وزیر امور خارجه کانادا نیز در این تماس تلفنی خاطرنشان کرد که دولت کانادا به اهمیت برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در کانادا برای ایرانیان مقیم واقف است؛ اما در شرایط فعلی و نبود روابط سیاسی و عدم فعالیت اماکن دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران در کانادا و مقررات داخلی پیرامون برگزاری انتخابات شهروندان دیگر کشورها لازم است چند مورد فنی بررسی قرار گیرد و برطرف شود.
همزمان با انتشار خبر تماس تلفنی وزیران خارجه ایران و کانادا اعلام شد که هیاتی سیاسی از وزارت خارجه کانادا برای انجام مذاکراتی پیرامون روابط دو کشور با مقامات وزارت امور خارجه کشورمان در تهران به سر می‌برند. اما هنوز 24 ساعت از انتشار این خبر نگذشته بود که رسانه‌های کانادایی به نقل دولت فدرال کانادا اعلام کردند که درخواست ایران برای برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در این کشور به دلیل نداشتن روابط دیپلماتیک امکان‌پذیر نیست.
در این رابطه، علی خرم کارشناس حقوق بین‌الملل در پاسخ به این ایسنا مبنی بر این‌که چرا ایران در کانادا اجازه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری را نیافت؟ گفت: از نظر حقوق بین‌الملل دولت‌هایی که روابط دیپلماتیک و به تبع آن سفارت‌خانه و نمایندگی دارند، در حقیقت بخشی از خاک آن کشور را در اختیار خود دارند که می‌توانند در آن انتخابات برگزار کنند ولی ایران در کانادا چنین امکانی را در حال حاضر ندارد.
وی در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر این‌که چه تفاوتی در قوانین کانادا و آمریکا وجود دارد که ما در آمریکا می‌توانیم صندوق آراء انتخابات ریاست جمهوری داشته باشیم ولی دولت کانادا این اجازه را نمی‌دهد؟ خاطرنشان کرد: قوانین آمریکا با کانادا در این زمینه تفاوت چندانی ندارد. در مواقعی ما انتخابات را در کشوری مثل آمریکا به صورت غیر رسمی برگزار می‌کنیم هم‌چون برگزاری انتخابات مربوط به سازمان‌ها و نهادهای مردمی که به طور عادی اجازه می‌دهند برای امور صنفی انتخابات برگزار شود. البته در قوانین آمریکا چنین امری نیامده که اجازه دهند انتخابات به طور غیررسمی برگزار شود اما این امکان وجود دارد. هم‌چنین ایران در کانادا هم در صورت تمایل می‌تواند به صورت غیر رسمی انتخابات برگزار کند و کسی مانع آنها نخواهد شد؛ ولی دیگر نمی‌تواند از پلیس و سازمان‌های کانادایی برای حفظ امنیت انتخابات بهره‌مند شود.
خرم: ایران در کانادا هم در صورت تمایل می‌تواند به صورت غیر رسمی انتخابات برگزار کند و کسی مانع آنها نخواهد شد؛ ولی دیگر نمی‌تواند از پلیس و سازمان‌های کانادایی برای حفظ امنیت انتخابات بهره‌مند شود.
این تحلیل‌گر مسائل حقوق بین‌الملل با تاکید بر این‌که طبق گفته کانادا برای برگزاری انتخابات رسمی باید روابط دیپلماتیک برقرار باشد، افزود: پلیس کانادا منعی برای برگزاری انتخابات ایرانی‌ها در صورت غیر رسمی بودن ندارد، ولی اگر بخواهند انتخابات به صورت رسمی برگزار شود و بتوانند از موسسات و سازمان‌های کانادا بخواهند امنیت برگزاری انتخابات را تامین کنند باید روابط دیپلماتیک برقرار باشد؛ در هر صورت ایرانی‌های مقیم کانادا اگر بخواهند بدون اعلام رسمی به دولت این کشور صندوق آراء را تعبیه کرده و رای دهند کسی مانع‌شان نمی‌شود.
خرم در پاسخ به این‌که ایران صندوق‌های آراء در آمریکا را در چه محل‌هایی قرار خواهد داد؟ گفت: برخی از سازمان‌های ایران در آمریکا مسوولیت برگزاری انتخابات را بر عهده گرفته‌اند. ایرانی‌ها در آمریکا صاحب نفوذ و قدرت هستند و می‌توانند برای برگزاری انتخابات کمک کنند.
وی مهم‌ترین عامل برگزار نشدن انتخابات در کانادا را نبود روابط دیپلماتیک بین تهران و اوتاوا دانست و گفت: در صورت برقراری روابط دیپلماتیک بین دو کشور شرایط برای برگزاری انتخابات فراهم می‌شود.
به گزارش ایسنا، انتخابات ریاست‌جمهوری با توجه به قطع روابط تهران و اوتاوا در سال 92 نیز برگزار نشد. این درحالی است که انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم در 103 کشور و 133 نمایندگی ایران در خارج از کشور شامل سفارت‌خانه‌ها، کنسولگری‌ها و مراکز دیگر برگزار می‌شود و 286 صندوق برای اخذ آراء اتباع ایرانی در خارج کشور در نظر گرفته شده است.
